استرالیا با برخورداری از دانشگاههای ممتاز و محیطی مهاجرپذیر، به یکی از محبوب‌ترین مقاصد تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی تبدیل شده است. هر ساله صدها هزار دانشجو از سرتاسر جهان برای تحصیل در استرالیا راهی این کشور می‌شوند. دلایل محبوبیت استرالیا بین دانشجویان شامل کیفیت بالای آموزش، اعتبار جهانی مدارک تحصیلی، فرصت‌های پژوهشی گسترده و امکان کسب تجربهٔ زندگی در کشوری امن و مدرن است.
برای بسیاری از دانشجویان ایرانی نیز مهاجرت تحصیلی به استرالیا راهی جذاب جهت پیشرفت تحصیلی و حتی زمینه‌ساز اشتغال و اقامت پس از تحصیل به شمار می‌رود. در این راهنمای جامع، به‌روزترین اطلاعات سال ۲۰۲۵ درباره همهٔ جنبه‌های تحصیل در این کشور – از شرایط پذیرش و دریافت ویزای تحصیلی استرالیا گرفته تا هزینه‌ها، دانشگاههای برتر، کار دانشجویی و مسیرهای اقامت – ارائه شده است.
چرا استرالیا مقصد محبوب دانشجویان است؟
استرالیا طی دهه‌های اخیر همواره در فهرست برترین مقاصد تحصیلی دنیا قرار داشته است. در سال‌های اخیر این کشور به دلایل متعددی نزد دانشجویان بین‌المللی محبوبیت یافته که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:
- کیفیت آموزشی و دانشگاههای معتبر
نظام آموزشی استرالیا کیفیت بسیار بالایی دارد و مدارک دانشگاه های استرالیا در سراسر جهان از اعتبار بالایی برخوردارند. این کشور میزبان ۴۳ دانشگاه (شامل ۳۷ دانشگاه دولتی) است و بر اساس رتبه‌بندی‌های جهانی، چندین دانشگاه استرالیا در جمع ۱۰۰ دانشگاه برتر دنیا قرار دارند.
- محیط چندفرهنگی و جامعهٔ پذیرا
استرالیا کشوری مهاجرپذیر با تنوع فرهنگی بالا است. شهرهای بزرگ استرالیا مانند سیدنی، ملبورن، بریزبن و پرت، ترکیبی از ملیت‌ها و فرهنگ‌های مختلف را در خود جای‌داده‌اند. دانشجویان بین‌المللی در این محیط چندفرهنگی احساس راحتی بیشتری می‌کنند، زیرا با تنوع فرهنگی برخورد می‌کنند و جامعه نسبت به حضور خارجی‌ها پذیراست.
- زبان انگلیسی و مزیت‌های ارتباطی
زبان رسمی استرالیا انگلیسی است. تحصیل در استرالیا به دانشجویان این امکان را می‌دهد که در یک محیط کاملاً انگلیسیزبان آموزش ببینند و مهارت‌های زبانی خود را تقویت کنند.
- فرصت‌های پژوهشی و فناوری
دانشگاههای استرالیا به‌خاطر فعالیت‌های پژوهشی پیشرو در بسیاری از زمینه‌ها شهرت دارند. پروژه‌های تحقیقاتی نوآورانه در حوزه‌هایی مانند علوم پزشکی، فناوری اطلاعات، مهندسی، کشاورزی و محیط‌زیست در دانشگاههای این کشور در جریان است.
- کیفیت زندگی و امنیت
شهرهای استرالیا مکرراً در فهرست قابل‌سکونت‌ترین شهرهای دنیا قرار می‌گیرند.
شرایط تحصیل در استرالیا
برای پذیرش در دانشگاه های استرالیا، دانشجویان بین‌المللی باید یک‌سری شرایط و الزامات عمومی را برآورده کنند. این شرایط شامل پیش‌نیازهای تحصیلی، مهارت زبان انگلیسی، مدارک مالی و برخی الزامات دیگر است. در ادامه به مهم‌ترین شرایط تحصیل در استرالیا اشاره می‌کنیم:
۱. مدارک تحصیلی: دانشگاههای استرالیا برای هر مقطع تحصیلی شرایط علمی خاصی را طلب می‌کنند. به طور معمول، برای ورود به مقطع کارشناسی داشتن دیپلم دبیرستان یا پیش‌دانشگاهی با معدل قابل قبول ضروری است. برای دوره‌های کارشناسی‌ارشد، داشتن مدرک لیسانس مرتبط با رشته مورد نظر با معدل کافی نیاز است. برخی رشته‌های خاص ممکن است پیش‌نیازهایی اضافی داشته باشند؛ مثلاً برای رشته‌های هنر و طراحی، ارائهٔ پورتفولیو (نمونه کار) الزامی است یا برای رشته‌های مدیریت ممکن است نمرهٔ آزمون‌هایی مانند GMAT درخواست شود.
۲. مهارت زبان انگلیسی: بیشتر دانشگاههای استرالیا از متقاضیان بین‌المللی یکی از آزمون‌های استاندارد زبان مانند آیلتس، تافل یا پی‌تی‌ای را مطالبه می‌کنند. معمولاً برای دوره‌های کارشناسی حداقل نمره آیلتس ۶ یا ۶٫۵ و برای تحصیلات تکمیلی ۶٫۵ یا ۷ لازم است.
۳. تمکن مالی و توانایی پرداخت هزینه‌ها: از سال ۲۰۲۴ به بعد، دولت استرالیا مبلغ حداقل سالانه ۲۴٬۵۰۰ دلار استرالیا را برای هزینه زندگی یک دانشجوی مجرد در نظر می‌گیرد؛ بنابراین متقاضی باید حداقل همین مقدار (به‌علاوه شهریه سال اول) را به‌صورت نقد یا موجودی حساب بانکی یا ترکیبی از منابع مالی معتبر داشته باشد.
۴. پذیرش از یک مؤسسه آموزشی معتبر (CoE): برای تحصیل در استرالیا و درخواست ویزا، داشتن پذیرش قطعی از یک مؤسسه آموزشی استرالیایی الزامی است. پس از آنکه دانشگاه یا کالج با ثبت‌نام شما موافقت کرد، یک تأییدیهٔ ثبت‌نام یا CoE (Confirmation of Enrolment) صادر می‌کند. CoE مدرکی دیجیتال است که نشان می‌دهد شما در یک دوره آموزشی تمام‌وقت ثبت‌نام کرده‌اید.
۵. سایر الزامات مهم:
- سن متقاضی: اگر سن متقاضی نسبت به مقطع تحصیلی درخواستی بالا باشد (مثلاً فردی ۴۰ساله برای دوره لیسانس اقدام کند)، ممکن است در مرحله بررسی ویزا حساسیت بیشتری روی پرونده اعمال شود.
- شرط گپ تحصیلی: اگر چندین سال از زمان فارغ‌التحصیلی شما گذشته باشد، باید سوابق کاری یا فعالیت‌های خود در این مدت را ارائه دهید تا نشان دهید همچنان انگیزه و آمادگی تحصیل را دارید.
- سلامت و سوءپیشینه: برای دریافت ویزای دانشجویی، ارائه گواهی عدم سوءپیشینه و انجام معاینات پزشکی نیز لازم است.
اداره مهاجرت استرالیا از متقاضیان ویزای تحصیلی می‌خواهد که نیت واقعی‌شان تحصیل موقت در استرالیاست، نه صرفاً ورود به کشور برای اقامت دائم.
انواع ویزای تحصیلی استرالیا
برای مهاجرت تحصیلی به استرالیا، انواع مختلفی از ویزاها وجود دارد که متناسب با شرایط متقاضی و دوره آموزشی، میتوان از آنها استفاده کرد. مهم‌ترین ویزای تحصیلی استرالیا که اکثر دانشجویان بین‌المللی از آن بهره می‌گیرند، ویزای ساب‌کلاس ۵۰۰ است. در این بخش انواع ویزاهای مرتبط با تحصیل در استرالیا را بررسی می‌کنیم:
ویزای دانشجویی استرالیا (ساب‌کلاس ۵۰۰)
این ویزا رایج‌ترین نوع ویزای تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی است. ساب‌کلاس ۵۰۰ به متقاضی امکان می‌دهد در یک دوره آموزشی تمام‌وقت در استرالیا ثبت‌نام کرده و تا پایان دوره (حداکثر تا ۵ سال) در این کشور اقامت داشته باشد. این ویزا تمام مقاطع تحصیلی را پوشش می‌دهد؛ از دوره‌های زبان انگلیسی (ELICOS) و مدارس گرفته تا دوره‌های فنی و حرفه‌ای (TAFE) و دانشگاهی (کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکترا).
با ویزای ۵۰۰ استرالیا، دانشجو اجازه کار پاره‌وقت نیز خواهد داشت. شرط اصلی دریافت این ویزا داشتن پذیرش قطعی (CoE) از یک مؤسسه آموزشی تأییدشده در استرالیاست. این ویزا قابل تمدید نیست، اما پس از فارغ‌التحصیلی امکان تبدیل آن به ویزاهای دیگر، مانند ویزای کار موقت فارغ‌التحصیلان یا ویزاهای مهارتی وجود دارد که در بخشهای بعدی توضیح داده خواهد شد.
ویزای گاردین دانشجو (ساب‌کلاس ۵۹۰)
این ویزا ویژه والدین، سرپرستان یا اعضای خانواده‌ای است که قصد دارند فرزند زیر ۱۸ سال را در استرالیا همراهی کنند. اگر دانش‌آموزی به‌تنهایی برای تحصیل در مدارس استرالیا اقدام کند، یکی از والدین یا قیم قانونی او می‌تواند برای ویزای گاردین دانش‌آموز درخواست دهد تا در مدت تحصیل فرزند در استرالیا حضور داشته باشد.
دارنده ویزای ۵۹۰ اجازه کار در استرالیا را ندارد و صرفاً بهعنوان همراه و سرپرست می‌تواند تا زمانی که دانش‌آموز زیر ۱۸ سال مشغول تحصیل است در کشور بماند. پس از ۱۸ سال شدن دانشجو یا پایان دوره تحصیلی، ویزای گاردین نیز منقضی می‌شود.
ویزای دوره‌های کوتاه‌مدت (ویزیتوری یا Working Holiday)
اگر فردی قصد دارد دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت (زیر ۳ ماه) را در استرالیا بگذراند، نیازی به ویزای دانشجویی ندارد و می‌تواند از ویزای گردشگری (Visitor Visa) استفاده کند.
ویزای آموزشی-کارآموزی
علاوه بر ویزای ۵۰۰، چند ساب‌کلاس دیگر مرتبط با آموزش و پژوهش وجود دارد. به‌عنوان‌مثال، ویزای ساب‌کلاس ۴۰۷ (Training Visa) برای شرکت در دوره‌های کارآموزی یا آموزشی در محل کار (غیردانشگاهی) صادر می‌شود و مناسب افرادی است که به‌قصد یادگیری عملی در محیط کار به استرالیا می‌آیند.
همچنین ویزای ۴۰۲ (Research Visa) در گذشته برای پژوهشگران کوتاه‌مدت استفاده می‌شد که اکنون عمدتاً با ویزای ۵۰۰ یا ۴۰۰ جایگزین شده است. برای اکثر دانشجویان دانشگاهی، هم در دوره‌های لیسانس و هم تحصیلات تکمیلی، همان ویزای دانشجویی ۵۰۰ کفایت می‌کند و سایر گزینه‌ها کاربرد محدودی دارند.
به طور خلاصه، ویزای تحصیلی استرالیا عمدتاً در قالب ویزای دانشجویی (ساب‌کلاس ۵۰۰) شناخته می‌شود که شرایط و امکانات آن برای اغلب متقاضیان مناسب است. در بخش بعدی مراحل اقدام برای دریافت این ویزا و نکات حائز اهمیت آن را شرح خواهیم داد.
مراحل درخواست ویزای تحصیلی استرالیا
دریافت ویزای دانشجویی استرالیا یک فرایند چندمرحله‌ای است که نیازمند دقت و آماده‌سازی کامل مدارک است. در این بخش گام‌های اصلی درخواست ویزای تحصیلی استرالیا (ساب‌کلاس ۵۰۰) را به ترتیب توضیح می‌دهیم:
- اخذ پذیرش و دریافت CoE از دانشگاه
شما باید با تهیه مدارک تحصیلی، رزومه علمی، مدرک زبان انگلیسی و سایر مستندات لازم، به دانشگاههای هدف خود درخواست پذیرش ارسال کنید. پس از کسب پذیرش و انجام مراحل ثبت‌نام اولیه، دانشگاه یک نامه پذیرش رسمی و سپس یک کد تأیید ثبت‌نام الکترونیکی به نام CoE (Confirmation of Enrolment) صادر می‌کند.
- ایجاد حساب کاربری
دولت استرالیا سامانه‌ای آنلاین به نام ImmiAccount برای درخواست ویزاها دارد. پس از دریافت CoE، به وب‌سایت اداره مهاجرت استرالیا رفته و یک حساب ImmiAccount ایجاد کنید. سپس نوع ویزا را انتخاب کرده و فرم درخواست ویزا را به‌صورت آنلاین تکمیل نمایید.
- گردآوری و بارگذاری مدارک لازم
مرحله بعدی آماده‌کردن همهٔ مدارک پشتیبان و آپلود آنها در سامانه است. فهرست مدارک مورد نیاز ممکن است بسته به شرایط فردی کمی متفاوت باشد، اما به‌طورکلی مدارک زیر برای مهاجرت تحصیلی به استرالیا لازم است:
- گذرنامه معتبر و عکس پرسنلی
- مدارک پذیرش
- مدرک زبان انگلیسی
- مدارک تحصیلی
- مدارک تمکن مالی
- بیمه سلامت دانشجویی (OSHC)
- مدارک تکمیلی GTE
- عدم سوءپیشینه
- مدارک پزشکی
- پرداخت هزینه ویزا و ثبت نهایی
هزینه ویزای دانشجویی استرالیا در سال ۲۰۲۵ حدود ۶۵۰ دلار استرالیا برای متقاضی اصلی است (اعضای همراه خانواده هزینه‌های جداگانه‌ای دارند).
- انجام بیومتریک و معاینات پزشکی
شما ایمیلی دریافت خواهید کرد که از شما می‌خواهد برای انگشت‌نگاری و ثبت عکس بیومتریک اقدام کنید. در ایران، این کار توسط دفاتر VFS.Global (کارگزار سفارت استرالیا) انجام می‌شود.
- انتظار برای نتیجه ویزا
پس از تکمیل تمامی مراحل فوق، باید منتظر بررسی پرونده توسط افسران اداره مهاجرت باشید.
تحصیل در استرالیا رایگان است؟
یکی از پرسش‌های رایج داوطلبان بین‌المللی این است که آیا میتوان تحصیل در استرالیا را به‌صورت رایگان یا با هزینهٔ بسیار پایین انجام داد؟ به بیان دیگر، آیا بورس‌ها یا شرایطی وجود دارد که دانشجوی خارجی را از پرداخت شهریه معاف کند؟
در پاسخ باید گفت اصولاً تحصیل رایگان در استرالیا برای دانشجویان بین‌المللی، مانند برخی کشورهای اروپایی (مثلاً آلمان) وجود ندارد؛ زیرا دانشگاههای استرالیا برای دانشجویان غیر‌بومی شهریه کامل در نظر می‌گیرند. بااین‌حال، چند راهکار و فرصت وجود دارد که می‌تواند هزینه‌های تحصیل در استرالیا را به طور چشمگیری کاهش دهد یا حتی در مواردی نزدیک به صفر برساند.
بورسیه‌های دولتی استرالیا (Australia Awards)
دولت استرالیا برنامه‌های بورسیه معتبری برای دانشجویان خارجی دارد که تحت عنوان Australia Awards شناخته می‌شود. این بورسیه‌ها که توسط وزارت امور خارجه و تجارت استرالیا تأمین می‌شوند، به دانشجویان ممتاز از کشورهای درحال‌توسعه (عمدتاً در منطقه آسیا، اقیانوسیه، آفریقا و خاورمیانه) اعطا می‌گردد.
Australia Awards معمولاً شهریه دانشگاه، هزینهٔ زندگی، بلیت‌های سفر، بیمه درمانی و حتی برخی هزینه‌های جانبی مانند کمک‌هزینه پژوهش را پوشش می‌دهد و در واقع یک بورسیهٔ کامل (Full Scholarship) محسوب می‌شود.
هزینه تحصیل در استرالیا
| نوع دوره تحصیلی | محدوده شهریه سالانه (دلار استرالیا) | توضیحات تکمیلی |
|---|---|---|
| کارشناسی (Bachelor) | ۲۰٬۰۰۰ تا ۵۰٬۰۰۰ | رشته‌های هنر و علوم انسانی در حدود ۲۰-۳۰ هزار، مهندسی و بازرگانی ۳۰-۴۰ هزار، پزشکی و دندان‌پزشکی تا ۱۱۰٬۰۰۰ دلار |
| کارشناسی‌ارشد (Master - Coursework) | ۲۲٬۰۰۰ تا ۵۵٬۰۰۰ | بسته به رشته و دانشگاه |
| دکتری (PhD) | ۲۰٬۰۰۰ تا ۴۰٬۰۰۰ | بسیاری از دانشجویان دکتری بورسیه کامل دریافت می‌کنند |
| کالج و دوره‌های فنی‌وحرفه‌ای (TAFE) | ۱۰٬۰۰۰ تا ۲۰٬۰۰۰ | بستگی به رشته و مدت دوره |
| دوره‌های زبان انگلیسی (ELICOS) | حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار در هفته | یک دوره ۱۰ هفته‌ای حدود ۳٬۰۰۰ تا ۴٬۰۰۰ دلار هزینه دارد |
بورسیه‌ها و کمک‌هزینه‌های دانشگاهی
اکثر دانشگاههای برتر استرالیا برنامه‌های بورسیه و کمک‌هزینهٔ اختصاصی خود را برای دانشجویان بین‌المللی ارائه می‌کنند. این بورس‌ها میتوانند به‌صورت کامل یا جزئی باشند. برخی بورسیه‌ها بر پایه شایستگی علمی (Merit-based) هستند و به دانشجویان با معدل بالا، نمرات زبان عالی یا سوابق پژوهشی برجسته اعطا می‌شوند.
برای مثال، دانشگاههای گروه هشت (Group of Eight) هر سال تعدادی بورس تحصیلی برای دوره‌های کارشناسی‌ارشد پژوهشی (HDR) و دکترا ارائه می‌کنند که شهریه را به طور کامل پوشش می‌دهد و اغلب شامل کمک‌هزینه‌ای برای هزینه زندگی نیز هست.
برنامهٔ Destination Australia
این یک برنامهٔ دولتی دیگر است که هدف آن تشویق دانشجویان به تحصیل در مناطق کم‌جمعیت‌تر (مناطق ریجنال) استرالیاست. در قالب برنامه Destination Australia، دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی واقع در مناطق منطقه‌ای بودجه‌ای برای اعطای بورسیه به دانشجویان (استرالیایی و بین‌المللی) دریافت می‌کنند. این بورسیه‌ها معمولاً سالانه حدود ۱۵٬۰۰۰ دلار استرالیا کمک‌هزینهٔ نقدی برای پوشش هزینه‌های زندگی به دانشجو می‌پردازند.
هزینه زندگی دانشجویی در استرالیا
علاوه بر شهریه، شما باید بودجه‌ای را برای مخارج زندگی روزمره در استرالیا در نظر بگیرید. هزینه زندگی بسته به شهر محل تحصیل متفاوت است. شهرهای بزرگ و پرطرفدار مانند سیدنی و ملبورن گران‌تر از شهرهای کوچک‌تر یا مناطق منطقه‌ای هستند. هزینه‌های اصلی زندگی شامل مسکن، خوراک، رفت‌وآمد، قبوض و سایر مخارج شخصی است.
مطابق دستورالعمل‌های اداره مهاجرت استرالیا برای سال ۲۰۲۵، یک دانشجوی بین‌المللی باید حداقل ۲9٬710 دلار استرالیا در سال برای پوشش هزینه‌های زندگی خود در اختیار داشته باشد. این رقم، حداقل مبلغی است که دولت استرالیا بهعنوان تمکن مالی در نظر می‌گیرد و در واقع نشان‌دهنده متوسط هزینه یک زندگی دانشجویی نسبتاً صرفه‌جویانه است.
برای روشن‌تر شدن موضوع، در جدول زیر یک برآورد تقریبی از هزینه‌های سالانه تحصیل و زندگی یک دانشجوی بین‌المللی در استرالیا (سال ۲۰۲۵) ارائه می‌شود:
| نوع هزینه | مقدار تقریبی |
|---|---|
| شهریه سالانه دوره کارشناسی | ۲۰٬۰۰۰ تا ۳۵٬۰۰۰ دلار استرالیا (بسته به رشته و دانشگاه) |
| شهریه سالانه دوره کارشناسی‌ارشد | ۲۵٬۰۰۰ تا ۴۰٬۰۰۰ دلار استرالیا (بسته به رشته و دانشگاه) |
| شهریه رشته‌های پرهزینه (پزشکی و...) | ۴۵٬۰۰۰ تا ۶۰٬۰۰۰ دلار استرالیا در سال |
| دوره زبان انگلیسی (اختیاری) | ~۳۵۰ دلار استرالیا در هفته (مثلاً ۴٬۲۰۰ دلار برای ۱۲ هفته) |
| هزینه زندگی سالانه (یک نفر) | ~۲۴٬۵۰۰ دلار استرالیا (حدود ۲٬۰۴۰ دلار در ماه) |
| بیمه درمانی دانشجویی (OSHC) | ~۵۰۰ تا ۷۰۰ دلار استرالیا در سال |
| هزینه درخواست ویزای تحصیلی | ~۱٬۶۰۰ دلار استرالیا (پرداخت یک‌باره) |
بهترین دانشگاه های استرالیا
استرالیا مجموعه‌ای از دانشگاههای ممتاز را در خود جای‌داده است و انتخاب دانشگاه مناسب گامی کلیدی در مسیر تحصیل در استرالیا به شمار می‌آید.
معیارهای مختلفی برای سنجش “بهترین” دانشگاه وجود دارد؛ از رتبه‌بندی‌های جهانی گرفته تا امکانات پژوهشی، تنوع دانشجویان بین‌المللی، موقعیت جغرافیایی و بازار کار فارغ‌التحصیلان.
در این قسمت به برخی از برترین دانشگاههای استرالیا که شهرت بین‌المللی دارند و میان دانشجویان خارجی محبوب هستند، اشاره می‌کنیم:
| نام دانشگاه | رتبه QS 2025 | شهر | رشته‌های برجسته | ویژگی‌ها و نکات مهم |
|---|---|---|---|---|
| دانشگاه ملبورن | 13 | ملبورن | پزشکی، دندان‌پزشکی، حقوق، علوم انسانی | قدیمی‌ترین دانشگاه ویکتوریا، پردیس زیبا در پارک‌ویل، امکانات پیشرفته، محبوب بین‌المللی‌ها |
| دانشگاه سیدنی | 18 | سیدنی | معماری، پزشکی، اقتصاد، هنرهای زیبا | اولین دانشگاه استرالیا، عضو گروه هشت، سابقه درخشان جهانی |
| دانشگاه نیو ساوت ولز (UNSW) | 19 | سیدنی (کنزینگتون) | مهندسی، علوم کامپیوتر، بیزینس | ارتباط قوی با صنعت، محبوب در میان دانشجویان آسیایی |
| دانشگاه ملی استرالیا (ANU) | 30 | کانبرا | علوم سیاسی، روابط بین‌الملل، علوم طبیعی | دانشگاه پژوهش‌محور، نسبت دانشجو به استاد پایین، محوطه سرسبز و علمی |
| دانشگاه کوئینزلند (UQ) | 40 | بریزبن | علوم، فناوری، پزشکی، مهندسی | پردیس زیبا کنار رودخانه، امکانات پیشرفته، جذب بالا از دانشجویان بین‌المللی |
| دانشگاه موناش | 37 | ملبورن | پزشکی، داروسازی، مهندسی، هنر، طراحی | یکی از بزرگ‌ترین دانشگاههای استرالیا، تنوع رشته‌ها، محبوبیت جهانی |
کار دانشجویی حین تحصیل در استرالیا
یکی از مزایای عمده تحصیل در استرالیا امکان کار حین تحصیل برای دانشجویان بین‌المللی است. دولت استرالیا به دانشجویان خارجی اجازه می‌دهد ضمن تحصیل به طور پاره‌وقت مشغول به کار شوند و درآمد کسب کنند.
- ساعت‌های مجاز کار با ویزای دانشجویی
طبق قوانین ویزای تحصیلی استرالیا، دانشجویان بین‌المللی مجازند در طول ترم‌های تحصیلی حداکثر ۴۸ ساعت در هر دو هفته (fortnight) کار کنند. این میزان در واقع معادل متوسط ۲۴ ساعت کار در هفته است. (پیش از سال ۲۰۲3 این سقف ۴۰ ساعت در هر دو هفته بود که اکنون کمی افزایش یافته است).
- حداقل دستمزد و درآمد کار دانشجویی
برآوردها نشان می‌دهد که حداقل دستمزد در سال ۲۰۲۵ به حدود ۲۵٫۲۰ دلار در ساعت یا ۹۸۰ دلار در هفته رسیده است. موقتی (casual) نیز علاوه بر این مبلغ، ۲۵٪ اضافه دریافت می‌کنند که نرخ ساعتی آنها را به حدود ۳۱٫۵۰ دلار در ساعت می‌رساند.
به طور خلاصه، مهاجرت تحصیلی به استرالیا فرصتی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد تا با کار پاره‌وقت، هم به استقلال مالی نسبی برسند و هم تجربه کاری بین‌المللی کسب کنند. بسیاری از فارغ‌التحصیلان بین‌المللی نیز از طریق همین مشاغل دانشجویی شبکه‌سازی کرده و بعداً توانسته‌اند شغل تمام‌وقت مناسب پس از تحصیل بیابند.
مزایای تحصیل در استرالیا
تحصیل در استرالیا می‌تواند برای دانشجویان ایرانی مزایای منحصر‌به‌فردی به همراه داشته باشد. در این بخش به مزایایی می‌پردازیم که مهاجرت تحصیلی به استرالیا را به گزینه‌ای جذاب برای ایرانیان تبدیل کرده است:
| عنوان مزیت | توضیحات |
|---|---|
| کیفیت بالای آموزش | آموزش آکادمیک با کیفیت، امکانات پژوهشی قوی، اساتید بین‌المللی و تجهیزات مدرن |
| اعتبار جهانی مدرک و فرصت‌های شغلی بین‌المللی | مدارک استرالیا در سطح بین‌المللی معتبرند و موقعیت‌های شغلی خوبی پس از تحصیل فراهم می‌کنند |
| وجود جامعه ایرانی و حس غربت کمتر | حضور پررنگ ایرانیان در شهرهای استرالیا، ایجاد شبکه اجتماعی-فرهنگی حمایتی |
| پیشرفت زبان انگلیسی در محیط بومی | زندگی در کشور انگلیسیزبان باعث تقویت واقعی زبان و تسلط کامل می‌شود |
| مسیر مهاجرت دائم از طریق تحصیل | امکان تبدیل ویزای تحصیلی به اقامت دائم با ساختار مشخص و قوانین نسبتاً آسان‌تر |
در مجموع، تحصیل در استرالیا برای ایرانیان مزایای فراوانی شامل رشد علمی و حرفه‌ای، بهبود شرایط زندگی، آینده شغلی و حتی امکان ایجاد پل مهاجرتی برای خانواده دارد. البته کنار این مزایا، چالش‌هایی نیز وجود دارد که در بخش بعد به آنها خواهیم پرداخت.
مشکلات تحصیل در استرالیا
هرچند تحصیل در استرالیا با مزایا و فرصت‌های ارزشمندی همراه است، اما دانشجویان بین‌المللی بهویژه ایرانیان ممکن است با چالش‌ها و موانعی نیز روبرو شوند.
- هزینه‌های بالا و فشار مالی
همان‌طور که در بخش هزینه‌ها تشریح شد، تحصیل و زندگی در استرالیا گران تمام می‌شود. فراهم‌کردن شهریه دانشگاه و هزینه زندگی برای بسیاری از خانواده‌های ایرانی دشوار است، به‌خصوص با درنظرگرفتن تفاوت ارزش ارز.
- فاصله از خانواده و دلتنگی
تحصیل در کشوری به دوری استرالیا به معنی دوری طولانی‌مدت از خانواده و عزیزان است. اغلب دانشجویان ایرانی نمی‌توانند به‌دفعات به ایران رفت‌وآمد کنند (به دلیل هزینه و مسافت). دلتنگی و احساس تنهایی، بهویژه در ماه‌های ابتدایی پس از مهاجرت تحصیلی، یک چالش روحی جدی است.
- سختی‌های تطبیق فرهنگی و زبانی
با اینکه محیط چندفرهنگی استرالیا دوستانه است، اما قطعاً تفاوت‌های فرهنگی میان ایران و استرالیا وجود دارد که ممکن است در ابتدا چالش‌برانگیز باشد. شیوه ارتباط اجتماعی، سبک تدریس اساتید و انتظار آنها از دانشجو، قوانین و آداب زندگی روزمره (از رانندگی گرفته تا خرید و معاشرت) شاید با آنچه دانشجوی ایرانی عادت داشته متفاوت باشد.
- محدودیت‌ها و پیچیدگی‌های اداری ویزا
پروسه اخذ ویزای تحصیلی استرالیا و همچنین تمدیدها یا تغییر وضعیت‌های بعدی، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. دانشجویان ایرانی علاوه بر فراهم‌کردن مدارک بسیار، با موضوع GTE و اثبات بازگشت‌پذیری مواجه‌اند که اگر پرونده به‌خوبی آماده نشود، ممکن است منجر به ریجکت ویزا گردد.
- مشکلات پس از فارغ‌التحصیلی (در صورت عدم برنامه‌ریزی)
اگر دانشجو از همان ابتدای مهاجرت تحصیلی به استرالیا با دید باز به آینده نگاه نکند، ممکن است پس از فارغ‌التحصیلی خود را در وضعیت بلاتکلیفی بیابد. برای مثال، برخی دانشجویان ایرانی رشتههایی را انتخاب می‌کنند که علاقه چندانی به آن ندارند یا بازار کار محدودی در استرالیا برای آن وجود دارد.
به طور خلاصه، مسیر مهاجرت تحصیلی به استرالیا خالی از چالش نیست. هزینه‌های سنگین، دوری از وطن، تطبیق با محیط جدید و موانع اداری مسائلی هستند که باید با دید واقع‌بینانه به آنها نگریست.
اقامت پس از تحصیل در استرالیا: شرایط و مسیرها
بسیاری از دانشجویان ایرانی تمایل دارند پس از اتمام دوره تحصیل خود، مدتی در استرالیا بمانند تا تجربه کاری کسب کرده و شاید در صورت امکان اقامت دائم این کشور را به دست آورند. دولت استرالیا نیز برای حفظ استعدادهای آموزش‌دیده در این کشور، مسیرهایی را برای اقامت موقت پس از تحصیل و سپس مهاجرت دائم فراهم کرده است.
ویزای کار موقت فارغ‌التحصیلان استرالیا (Temporary Graduate Visa – Subclass 485)
این ویزا اصلی‌ترین مسیر برای ماندن در استرالیا بعد از فارغ‌التحصیلی است. ویزای ۴۸۵ به دودسته تقسیم می‌شود: دسته Work Post-Study و دسته Graduate Work.
- شاخه Post-Study Work: مخصوص فارغ‌التحصیلان دوره‌های آموزش عالی (کارشناسی و بالاتر) از مؤسسات استرالیاست. اگر شما حداقل دو سال تحصیلی (معادل ۱۶ ماه آکادمیک) در استرالیا درس‌خوانده و مدرک دریافت کرده‌اید، واجد شرایط این ویزا هستید.
مدت اعتبار ویزا بسته به مقطع مدرک شماست: برای مدرک کارشناسی و کارشناسی‌ارشد آموزش‌محور معمولاً ۲ سال، برای کارشناسی‌ارشد پژوهشی ۳ سال و برای دکتری ۴ سال اقامت موقت اعطا می‌شود. (از سال ۲۰۲۳، دولت استرالیا برای رشته‌های خاصی که در لیست کمبود مهارت هستند، این مدت‌ها را تا ۲ سال اضافه‌تر کرده است؛ بنابراین برخی فارغ‌التحصیلان رشته‌های پزشکی، مهندسی، فناوری و… ممکن است ۴ سال ویزا بگیرند و فارغ‌التحصیلان دکترا تا ۶ سال.) این ویزا به شما اجازه کار تمام‌وقت در استرالیا را می‌دهد و فرصت بسیار خوبی است تا وارد بازار کار شوید.
- شاخه Graduate Work: این شاخه برای فارغ‌التحصیلان دوره‌های آموزشی فنی و حرفه‌ای (مثلاً دیپلم یا فوق‌دیپلم) طراحی شده که مهارتی در فهرست مشاغل مورد نیاز دارند. مدت این ویزا معمولاً ۱۸ ماه است. (در چند سال اخیر به‌خاطر کرونا به ۲ سال افزایش موقت یافته بود.) شرط آن معادل‌سازی مدرک و داشتن مهارت در یکی از رشته‌های فنی مورد نیاز است. این شاخه برای دانش‌آموختگان دانشگاهی چندان کاربرد ندارد و بیشتر مورد استفاده فارغ‌التحصیلان TAFE یا کالج است.
ویزای مهارتی مستقل یا نامزد شده (Skilled Migration – Subclass 189/190/491)
استرالیا دارای یک سیستم مهاجرت کاری مبتنی بر امتیازبندی است که به SkillSelect معروف است. فارغ‌التحصیلان بین‌المللی پس از اتمام تحصیل میتوانند در صورت کسب شرایط لازم، برای اقامت دائم از طریق این سیستم اقدام کنند. مسیرهای اصلی:
- ویزای ۱۸۹ (مستقل)
- ویزای ۱۹۰ (اسپانسر ایالتی)
- ویزای ۴۹۱ (منطقه‌ای)
اسپانسر کارفرما (Employer Sponsorship – Subclass 482/186)
مسیر دیگر برای ماندن و اخذ اقامت، یافتن یک کارفرما در استرالیا است که حاضر به حمایت از ویزای کاری شما شود. اگر در طول یا پس از تحصیل بتوانید شغلی تمام‌وقت مرتبط با تخصص خود بیابید و آن کارفرما نتواند فرد مقیمی را برای آن شغل بیابد، می‌تواند برای شما ویزای کاری درخواست کند.
رایج‌ترین ویزای کاری موقت استرالیا ویزای TSS subclass 482 است که به مدت ۲ تا ۴ سال (بسته به شغل) اجازه کار می‌دهد. پس از چند سال کار با این ویزا (اغلب ۳ سال)، امکان درخواست اقامت دائم از طریق ویزای ۱۸۶ (ENS) وجود دارد، مشروط بر اینکه کارفرما همچنان حامی شما باشد و شما سابقه کار لازم را کسب کرده باشید.
نتیجه‌گیری
استرالیا بهعنوان یکی از برترین مقاصد تحصیلی جهان، ترکیبی از آموزش با کیفیت، محیطی امن و چندفرهنگی و فرصت‌های گستردهٔ پیشرفت را به دانشجویان بین‌المللی عرضه می‌کند. در این راهنمای جامع، تلاش شد که تمام جنبه‌های مهم تحصیل در استرالیا پوشش داده شود؛ از دلایل محبوبیت این کشور گرفته تا الزامات ویزا، هزینه‌ها، دانشگاههای برتر، شرایط کار حین تحصیل و حتی مسیرهای پس از فارغ‌التحصیلی. نکته کلیدی این است که مهاجرت تحصیلی به استرالیا نیازمند آمادگی و برنامه‌ریزی دقیق در هر مرحله است.
در مرحله تحقیق و انتخاب مقصد، باید با چشمانی باز مزایا و معایب را سنجید و رشته و دانشگاهی متناسب با اهداف و توانایی‌های خود برگزید. سپس در مرحله اقدام، فراهم‌کردن مدارک و رعایت جزئیات (بهویژه برای ویزا) اهمیت دارد. در پایان، تأکید می‌کنیم که موفقیت در این مسیر مستلزم آمادگی کامل است. اگر با دیدی واقع‌بینانه و همت کافی قدم بردارید، تجربه تحصیل در استرالیا می‌تواند یکی از پربارترین و تحول‌آفرین‌ترین فصل‌های زندگی شما باشد.
سؤالات متداول درباره تحصیل در استرالیا
آیا امکان تبدیل ویزای تحصیلی به ویزای کاری در استرالیا وجود دارد؟
بله؛ پس از اتمام تحصیل میتوان ویزای دانشجویی را به ویزاهای کاری تبدیل کرد.
چه رشتههایی در استرالیا آینده شغلی بهتری دارند؟
حوزههای فناوری اطلاعات و کامپیوتر (مانند علوم کامپیوتر، مهندسی نرمافزار، هوش مصنوعی)، مهندسیها (بهویژه مهندسی عمران، برق، مکانیک و معدن)، علوم سلامت (پرستاری، پزشکی، داروسازی، فیزیوتراپی)، علوم داده و آمار، مالی و حسابداری و آموزش از جمله بخشهای پرتقاضا در استرالیا هستند.
آیا خانواده دانشجو میتوانند همراه او به استرالیا بیایند؟
بله؛ دارندگان ویزای تحصیلی استرالیا میتوانند همسر و فرزندان وابستهٔ خود را بهعنوان همراه در درخواست ویزا اضافه کنند یا بعدها برای پیوستن آنها اقدام نمایند.
آیا داشتن مدرک زبان برای اخذ ویزای تحصیلی استرالیا اجباری است؟
در بیشتر موارد بله. برای پذیرش در دانشگاههای استرالیا ارائه مدرک زبان معتبر (مانند آیلتس یا تافل) تقریباً الزامی است، مگر اینکه شما دوره قبلی تحصیل خود را در یک کشور انگلیسیزبان گذرانده باشید یا ابتدا بخواهید در یک دوره زبان انگلیسی در استرالیا شرکت کنید.
چه شهرهایی در استرالیا برای دانشجویان مقرونبهصرفهتر هستند؟
شهرهای بریزبن، پرت، آدلاید، کانبرا معمولاً کمی ارزانتر هستند؛ هزینه مسکن در این شهرها پایینتر و بهتبع آن مخارج زندگی متعادلتر است.
